MZW03 – Rondwandeling Roeibaan en Koornmolengat (8 km)

Tijdens deze wandeling komt u langs het laatste oorspronkelijk moerasveen langs de Rotte. Dit hele oude staat in contrast met de hele nieuwe waterberging in de Eendragtspolder, waar de wandeling begint.

Routebeschrijving GPX-bestand

Rotte(meren)

KONICA MINOLTA DIGITAL CAMERADe 18 kilometer lange Rotte is een veenrivier die ‘ontspringt’ in de polder de Wilde Veenen (ook wel Honderd Morgen genoemd) bij Moerkapelle bij de voormalige molen de Oorsprong en stroomt tot in het centrum van Rotterdam. In het gebied dat nu het centrum van Rotterdam is, werd in 1270 een 400 meter lange dam in de Rotte gelegd om het water uit de Maas buiten te houden. De dam die vrijwel onmiddellijk werd bebouwd, vormt de oorsprong van Rotterdam. Na verloop van tijd werd deze dam de Hoogstraat genoemd.

Vroeger – vóór de veenwinning – lag de Rotte lager dan het omliggende veen en kon het water op natuurlijke wijze afstromen richting de Maas. Door de drooglegging en intensieve ontwatering is door de eeuwen heen het veen in de polders gedaald. Hierdoor ligt de Rotte nu een stuk hoger dan de aangrenzende polders. Het verschil loopt op tot zo’n 2 tot 3 meter, bij de oorsprong in Moerkapelle wel tot 4 meter.

Koornmolengat

Aalscholvers in het KoornmolengatHet Koornmolengat is het laatste stukje moerasveen in dit gebied. Het is n
ooit ontveend of ontwaterd, er is geen turf gestoken en het is ook niet drooggelegd. Nu is het een natuurreservaat en is beperkt onder leiding van Natuur- en Vogelwacht Rotta (www.rotta-natuur.nl) toegankelijk. Sporen van de eerste Zevenhuizenaren zijn gevonden op de oeverwal. Hier hebben ooit 7 huisjes (Zevenhuizen) en een korenmolen gestaan, eenvoudige huisjes van hout en riet. Het Koornmolengat is het thuishonk van een flinke kolonie aalscholvers. In 2013 waren er tussen de 90 en 100 broedparen, terwijl in de jaren 90 van de vorige eeuw de aalscholver in dit gebied sporadisch werd waargenomen. 

Helofytenfilter

Uitleg over het Helofytenfilter in het KoornmolengatHet Koornmolengat heeft een eigen waterpeil (NAP -1.90m). Om het peil op niveau te houden wordt er water ingelaten vanuit de Rottemeren. Voor het moerasveen is het van belang dat de bodem en het water zo voedselarm mogelijk zijn.
Het ingelaten water wordt op natuurlijke wijze gefilterd door een zogenaamd helofytenfilter. Helofyten is de Griekse naam voor moerasplanten, hier voornamelijk riet. Het filter is een vloeiveld van circa 0,8 hectare tussen de Rottemeren en het eigenlijke Koornmolengat. Doordat het riet zuurstof uit de lucht opneemt en dit transporteert naar het wortelstelsel, is er op die plaatsen veel zuurstofrijk water. Hier vindt een enorme ontwikkeling van bacteriën plaats, die de organische meststoffen in het water uit de Rottemeren omzetten naar voedingsstoffen voor planten en waardoor het water schoon en helder blijft.

Catjes verlaat

In het verleden had elke polder in Zevenhuizen zijn eigen sluis of verlaat. Voor de Catjespolder (nu een deel van de Tweemanspolder) was dit het Catjes verlaat. Door deze oude sluis werd het turf per schip vanuit de polder naar de Rotte gevaren. Restanten van de kademuren zijn nog zichtbaar in de dijk tussen het Koornmolengat en de Rottemeren. Zie www.oudzevenhuizenmoerkapelle.nl

Eendrachtsmolen

Willem-Alexander Baan met roeiers en molenDe Eendrachtsmolen(Rijksmonument) aan het eind van de Hennipsloot langs de Rotte is een achtkante molen van het type grondzeiler.
De molen is in 1727 gebouwd als bovenmolen van een niet meer bestaande molengang. Nu wordt de molen nog wel ingezet om in droge zomers het water in de Rotte te verversen.

Zevenhuizense Verlaat

Dit sluisje is aangewezen als Rijksmonument en dateert uit 1740 en verbindt de Rotte met de Hennipsloot en de Ringvaart. Vroeger werd de Hennipsloot vooral gebruikt voor het varend transport van hennep naar Rotterdam. 

Jachthuis ‘The Jolly Duck’

‘The Jolly Duck’ is een Rijksmonument en gebouwd omstreeks 1920 en heeft tot 1962 als jachthuis dienst gedaan. Onlangs is het gerestaureerd en in gebruik als woonhuis. Vermoedelijk is het pand een vroeg voorbeeld van een prefab bouwpakket.

In de Tweede Wereldoorlog waren de omliggende akkers onder water gezet door de bezetter. Het jachthuis was hierdoor alleen over de dijk en vanuit het dorp over een modderig polderweggetje te bereiken. In die tijd was het huis een schuilplaats voor een groep verzetsmensen en ook de Britse bemanning van een neergeschoten bommenwerper en een Amerikaanse boordschutter kregen er onderdak.

In april 1945 ging het mis. Twee Duitse soldaten waren vanuit het jachthuis beschoten nadat ze van de kerk in Bleiswijk terugfietsten naar Zevenhuizen. Als vergelding werd die avond het jachthuis belegerd door zo’n 20 tot 30 goed bewapende Duitsers. Het resultaat was dat de Amerikaanse boogschutter vrijwel direct werd gedood, terwijl één van de verzetsleiders de dood vond nadat hij zwaargewond in een vennetje viel en verdronk. Daarnaast raakten enkele verzetsmensen gewond. Ook een paar Duitsers werden uitgeschakeld.

Waterberging

waterberging 16Als het water in de Rotte door overvloedige regenval te hoog dreigt te worden, dan wordt het teveel aan water tijdelijk opgeslagen in de Eendragtspolder. Speciaal voor dat doel is er een waterberging aangelegd waarin 4 miljoen m3 water kan worden geborgen. De aflaat, Eendrachter Verlaat geheten, pompt bij zo’n situatie de berging met een hoeveelheid van 1200 m3 water per minuut in ongeveer 55 uur ‘vol’ (ter vergelijking: een grote badkamer is in 1 seconde gevuld = 20m3 per seconde).  Bij calamiteiten wordt ongeveer 1 miljoen m3 water in het achterliggende plas- en drasgebied geborgen.

De natuurwaarde van de waterberging stijgt met de jaren. Door de eilandjes in het gebied is het een paradijs voor watervogels, zoals de knobbelzwaan, nijlgans, canadese en grauwe gans, meerkoet, lepelaar, blauwe en zilverreiger, watersnip, kievit, bergeend, krakeend, kuifeend, waterhoen en ga zo nog maar even door.

Willem-Alexander BaanIn de waterberging is de 2 kilometer lange internationale roeibaan Willem Alexander geïntegreerd. Voor internationale roeiwedstrijden moet het waterpeil in de waterberging met ongeveer 1 meter worden verhoogd. Dit wat
er wordt vanuit de Hennipsloot ingelaten. Dat duurt enkele maanden zodat de natuur en de vogels op de eilandjes in de waterberging er de minste last van hebben, bovendien bevat het water in de Hennipsloot minder organische meststoffen (is schoner) dan het water van de Rotte.

2 reacties op MZW03 – Rondwandeling Roeibaan en Koornmolengat (8 km)

  1. Is de naam Wilde Venen op deze web-pagina wel correct?
    Moet het niet Wilde Veenen met twee “e’s” zijn?

    Greetz, Frederiek

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *