Moordrecht

Algemeen
Moordrecht is een lintdorp aan de dijk van de Hollandsche IJssel. De naam Moordrecht betekent  een veer (drecht) in het moeras (moer). De geschiedenis van Moordrecht, dat voor het eerst in 1248 vermeld wordt, is verbonden met de ontginning van het veen. Door de ontginning klonk het veen in en werd het nodig het land te beschermen tegen het rivierwater. Omstreeks 1275 is er dan ook een rivierdijk aangelegd. Deze dijk was de basis voor de huidige Schielands Hoge Zeedijk. Rond 1283/1284 strekte het ambacht (gebied) Moordrecht zich uit van de Gouwe tot aan Kralingen. Tussen 1330-1350 is het gebied uiteengevallen tot drie ambachten: Moordrecht, Nieuwerkerk en Capelle. De bedrijvigheid in Moordrecht werd na de Middeleeuwen vooral bepaald door de ligging langs de IJssel.

Kenmerkend voor Moordrecht was de fabricage van ijsselsteentjes en van touw. Moordrecht was ook een pleisterplaats op de route Gouda – Rotterdam en was verbonden met de Krimpenerwaard door middel van een veerpont naar Gouderak. Gelet op de ligging en de handel zijn de inwoners van Moordrecht altijd nog sterk gericht op Gouda.

De volgende bezienswaardigheden in zijn er te vinden:

Beschermd Dorpsgezicht (dorpsstraat 4, 9, 26, 31, 34, 36, 48, 52-54, 58, 60, 61, 62). Karakteristieke panden aan de dorpsstraat met gevels en daken waaronder enkele herenhuizen en het oude Raadhuis (1825-1970).

Hervormde Kerk (Kerkplein 12).
Een ruime, eenbeukige kruiskerk uit 1657 met eenvoudige gotische toren uit de eerste helft van de 16e eeuw. Vijfzijdig gesloten koor, dat smaller is dan het schip. De kerk is gerestaureerd in 1957-1967. De toren heeft een klokkenstoel met gelui bestaande uit een klok van H. Meurs, 1613, diameter 103,8 cm en een klok van Pieter Hemony uit 1676, diameter 88,3 cm. Ook bezit de kerk een carillon uit 1962 dat oorspronkelijk was voorzien van een klokkenspel van 18 klokken en  werd bespeeld vanaf een elektronisch keyboard. In 2012 is het carillon uitgebreid tot een volwaardig concertinstrument, bestaande uit 38 klokken en wordt nu bespeeld met een stokkenklavier.

KVT-Toren (Uiterwaard).
De toren is gebouwd in de stijl van de Late Amsterdamse School, als onderdeel van de Koninklijke Verenigde Tapijtfabrieken, naar ontwerp van de Waddinxveense architect P.D. Stuurman. De toren is 32 meter hoog en in 1923 gebouwd om water te krijgen voor het verven van garens. Het fabrieksgebouw in dezelfde bouwstijl is in 1996 gesloopt. De toren is ook in gebruik geweest voor drinkwaterlevering en als openbaar badhuis. Sinds 1978 is de toren als waterreservoir buiten gebruik. Het is een representatief voorbeeld van het industrieel erfgoed uit de periode 1850-1940 in Nederland en een belangrijk herkenningspunt in het silhouet van Moordrecht. De toren wordt momenteel bewoond.

R.K. Kerk van Johannes Onthoofding met Pastorie (Oosteinde 23).
Achter de pastorie gebouwde zaalkerk uit 1860 met houten klokkentorentje, de oudste katholieke kerk van Zuidplas. De voormalige pastorie is een deftig herenhuis met verdieping en hoog schilddak met dakkapellen en schoorstenen, laatste kwart 19e eeuw. Voordeur met panelen en rijk gesneden kalf in Lodewijk XV trant.

Voormalig Weeshuis Moordrecht (Westeinde 1).
Dit weeshuis was tussen 1874 tot 1975 eigendom van de Stichting van Drost-IJsserman, die de erfenis van de genereuze steenbakkersfamilie Drost-IJsserman beheert.In 1960 werd het een rusthuis. In 1975 werd het gebouw verkocht aan de gemeente Moordrecht, die het tot 2010 als raadhuis in gebruik heeft gehad. In 2012 kocht de Stichting het pand weer terug en verbouwde het tot appartementen voor mensen met langdurige zorg, tevens is er een expositieruimte van de Historische Vereniging Moordrecht. Ook is de gerenoveerde Raadszaal een officiële trouwlocatie in de gemeente Zuidplas. Het graf van Drost IJsserman ligt in de tuin van het huis (Westeinde, naast nummer 280) waar vroeger de familie woonde. Het betreft een neoclassicistische grafkelder uit circa 1850.

Geschutsopstelling Vijfde Tochtweg.
Deze geschutsopstelling is in 2011 aangetroffen bij de aanleg van een spoorwegtunnel.

De stelling is onderdeel van de Vordere Wasserstellung, een Duitse verdedigingslinie die in 1943 is gebouwd direct achter de Atlantikwall en liep van Amsterdam via Gouda naar Rotterdam.